четверг, 31 октября 2019 г.

КАДЫНЛАРГЪА АИТ АЛЛАР


Къадынларгъа аит махсус аллар учь данедир:

1. Адет алы 

Къыз балалар пишкинлик яшына кельгенде оларда хусусий бир ал мейдангъа келе. Бунъа «адет алы» деп айтыла. Адет алы, эр ай белли куньлерде ола ве эксериетнен элли-элли беш яшына къадар девам эте. Базы къадынларда бу яштан эвель де битмеси мумкюн.

Адет алы энъ аз учь кунь, энъ чокъ он кунь девам эте. Бу куньлерде акъынтынынъ девамлы олувы шарт дегиль. Акъынты ара-сыра кесильсе де, бу вакъытнынъ эписи адет алындан сайыла. Адет алынынъ девам эткен куньлерде базы шейлернинъ япылувы харамдыр. Онынъ ичюн эр бир къадын озь адет куньлерини яхшы бильмеси ве дикъкъатлы олмасы керек.
Къадынларда адет аллары девам эткен куньлерде: 

а. Намаз кыламазлар. 

б. Ораза тутамазлар. 

в. Къуран окъумазлар.

 г. Къуран-ы Керимге токъунамазлар.

 д. Кябени таваф этемезлер.

 е. Джамиге киремезлер. 

ж. Къоджасынен джынсий мунасебетте булунамазлар. 

Адет алы биткенинен гъусуль япмакъ (ювунмакъ) фарздыр. Къадынлар, адет корьгенлери куньлерде къылып оламагъан намазларыны къаза этмезлер, буларны Юдже Аллах багъышлар. Рамазан айында тутып оламагъан оразаларыны къаза этерлер, яни Рамазан айы биткен сонъ тутарлар.

2. Локъсалыкъ алы 

Бала догъургъан къадынларда мейдангъа кельген къанамагъа «Локъсалыкъ алы» дейиле. Локъсалыкъ алы, баланынъ догъувындан башлап энъ чокъ къыркъ кунь девам эте. Энъ аз деген сынъыр ёкъ. Къыркъ куньден эвель де битмеси мумкюн. Бу такъдирде, къадын гъусуль япып ибадетлерине девам этер. Къыркъ куннинъ битмесини беклемез. Локъсалыкъ куньлеринде акъынты бир муддет кесилип сонъра девам этсе, акъынтынынъ кесильген куньлер де локъсалыкъ алындан сайылыр.

Адет алында нелерни япмакъ харам исе, айны шу шейлерни локъсалыкъ алында да япмакъ харамдыр.

Локъсалыкъ биткен сонъ гъусуль япмакъ фарздыр. Локъсалыкъ алында къылынмагъан намазлар къаза этильмез, тутулмагъан оразалар исе къаза этилир.

3. Истихаза

 Адет алы 3 куньден эрте битсе бу, адет алы дегиль. Къадын ичюн бу бир мазерет сайылыр. Он куньден чокъ девам эткен адет алынен 40 куньден чокъ девам эткен локъсалыкъ ве юклю олгъанда кельген акъынты да бойле. Бу къанамаларгъа «истихаза» дейиле.

Къадынлар бойле алларда намазларыны къылар, оразаларыны тутарлар. Чюнки булар адет ве локъсалыкъ къаны дегиль, бурун къанамасы киби мазерет сайыла.

Комментариев нет:

Отправить комментарий