Ана ве бабанынъ балаларына нисбетен вазифелери

Бала – къоранта ювасынынъ сюсю ве бахтыярлыкъ менбаасы, ана ве бабагъа Аллахнынъ бир эманетидир. Ана ве баба балаларынынъ тербиесинен эм Аллахкъа, эм де джемиетке нисбетен месуль. Ана ве бабанынъ балаларына нисбетен вазифелери шулар:

1. Баласына гузель бир ад къоймакъ.

 Пейгъамберимиз шойле буюра: «Къыямет куню озь адларынъызнен ве бабаларынъызнынъ адларынен чагъырыладжакъсынъыз. Ойле исе балаларынъызгъа гузель адлар къоюнъыз».Эбу Давуд.

АБДЕСТСИЗ ЯПЫЛМАГЪАН ШЕЙЛЕР

1. Намаз къылынмаз.

 2. Къуран-ы Керимге токъунылмаз.

3. Тилявет седждеси япылмаз.

4. Кябе таваф этильмез (Кябени таваф этмек ичюн абдестли олмакъ ваджиптыр).

Пейгъаберлерде булунмасы ваджиб олгъан сыфатлар

 1. Сыдыкъ – догърулыкъ демек. Пейгъамберлер сонъ дередже догъру инсанлардыр. Ич бир вакъыт ялан айтмазлар. Олды дегенлери шейлер олгъан, оладжакъ дегенлери шейлер де вакъыты кельгенде  мытлакъа оладжакъ.

ХАЗРЕТИ МУХАММЕДГЕ -саллаллаху алейхи ве селлемЭНЪ ЧОКЪ ДУШМАНЛЫКЪ ЯПКЪАНЛАР

Мушриклер эм Пейгъамберимиз -саллаллаху алейхи ве селлемге, эм де мусульманларгъа эзиет этмектен вазгечмей эдилер.
 Пейгъамберимиз -саллаллаху алейхи ве селлем-ге энъ чокъ душманлыкъ япкъанлар шулар эди:

1. Эбу Лехеб

Пейгъамберимиз -саллаллаху алейхи ве селлем-нинъ эмджеси олмасына бакъмадан Ислямнынъ энъ буюк душманы эди. Даа ильк куньден Пейгъамберимиз -саллаллаху алейхи ве селлем-ге къаршы чыкъкъан эди. Къадыны да Пейгъамберимиз -саллаллаху алейхи ве селлем-нинъ кечеджеги ёлларгъа эр фырсатта тикенлер ташлар эди. Теббет суреси бу экиси акъкъында энген эди. Эбу Лехеб, Бедир дженкинде мусульманларнынъ зафер къазангъанларыны эшиткенден сонъ къаарьленгенинден ольди.

Къадын ве къоджанынъ бири-бирине нисбетен вазифелери

 Пейгъамберимиз -саллаллаху алейхи ве селлем-шойле буюрды: «Дюньяда манъа эки шей севдирильди: къадын, гузель къокъу, намаз да козюмнинъ нуру къылынды».Несаи.

 1. Эр шейден эвеля къадыннен къоджа арасында озьара севги олмакъ керек. Къуранда Аллах шойле буюра: «…Оларнен  (къадынларнен) яхшы кечининъиз...»Ниса суреси

АБДЕСТНИ БОЗГЪАН ШЕЙЛЕР

 Абдестли олгъан бир адамда ашагъыда косьтерильген аллардан бир де бири мейдангъа кельсе абдести бозулыр:

ПЕЙГЪАМБЕРЛЕРНИНЪ ВАЗИФЕЛЕРИ

 Пейгъамберлер энъ догъру бир шекильде инсанларгъа Аллахны таныткъанлар, иман эсасларыны, ибадет шекиллерини огреткенлер. Диний укюмлерни ве гузель ахлякъ эсасларыны анълаткъанлар, озьлери де айткъанларыны япаракъ инсанларгъа ибрет олгъанлар.

МУШРИКЛЕРНИНЪ МУСУЛЬМАНЛАРГЪА ЯПКЪАН ЗУЛУМЛАРЫ

 Мусульман олгъанларны динден къайтармакъ, Ислям нуруны сёндюрмек ичюн мушриклер мусульманларгъа эзиет эте, чешит зулум ве ишкенджелер япа эдилер.

 Ислямнынъ энъ буюк душманларындан Умейе бин Халеф, Билял Хабешини сыджакъ къумларгъа ятыртып, коксюне де ташлар къойып, саатларнен кунешнинъ астында туткъандан сонъра:

Эгер мусульманлыкътан вазгечмесенъ сени бу шекильде олдюреджекмиз, - дей. Бундан ич бир нетидже алып оламагъандан сонъра Билялнынъ бойнуна йип кечирип, Меккенинъ бир тарафындан башкъа тарафына сюйреклей. Бойле вахший ишкенджелер астында эзильмесине бакъмадан Хазрети Билял, «Аллах бир, Аллах бир» деп айта эди. Ниает, Хазрети Эбу Бекир, Билялны сатып алды ве залым Умейенинъ элинден къуртарды.

Ислям дининде къорантанынъ эмиети

 Къадын-къоджа, ана-баба ве балалардан тешкиль олгъан энъ кучюк инсан джемиетине къоранта деп айтыла.

Къоранталарнынъ бирлешмелери нетиджесинде миллет мейдангъа келе. Бир миллет ичюн къорантанынъ эмиети пек буюк. Чюнки миллетнинъ темели – къоранта. Къоранталар бахтлы ве мабет олсалар миллет де кучьлю ве къуветли ола.

АБДЕСТНЫНЪ МЕКРУХЛАРЫ

1. Сувны керегинден чокъ къулланмакъ.

2. Сувны бир ихтиядж олмадан нормаль къулланувдан даа аз къулланмакъ.

 3. Сувны абдест органларына ве юзюне септирмек (этрафкъа сычратмакъ).

 4. Абдест алгъанда керек олмадан лаф этмек.

5. Кирли бир ерде абдест алмакъ. Абдест алгъан кимсе булардан сакъынмалыдыр.

ПЕЙГЪАМБЕРЛИК ВЕ ПЕЙГЪАМБЕРЛЕРГЕ ОЛГЪАН ИХТИЯДЖ

Иманнынъ алты шартындан дёртюнджиси пейгъамберлерге инанмакътыр. Пейгъамберлик, Аллахнен инсанлар арасында бир эльчилик вазифесидир. Аллах бу вазифеге ляйыкъ олгъан энъ эйи къулларыны тайинлер. Пейгъамберлер ёл косьтериджи оларакъ ёлланылды. Инсанларнынъ бойле ёл косьтериджилерге ихтияджы бар.

ИСЛЯМГЪА ДАВЕТНИНЪ АЧЫКЪТАН ЯПЫЛМАСЫ

 Пейгъамбер Эфендимиз Ислямгъа даветни учь йыл гизли япкъандан сонъра шу манадаки аетлернинъ назиль олмасынен, инсанларны ачыкътан Ислям динине чагъырув вакъты келе:

«(Эвель) энъ якъын акърабанъны тенбиеле. Муминлерден санъа уйгъанларгъа рахмет ве хидает къанатларынъны эндир. Эгер санъа къаршы кельселер, оларгъа де ки: -Мен сизинъ япкъанларынъыздан тамамен узагъым». (Шуара, 214-216).

Динимиз исрафны ясакълай

 Хелял ве динимизнинъ изин берген ёллардан къазанмакъны эмир эткен Ислям, чалышып къазангъанларымызны исраф этмекни ве керексиз ерге масраф этмекни ясакълай. Къуран-ы Керимде Аллах шойле буюра:

 «Ашанъыз, ичинъиз, ама исраф этменъиз. Чюнки, Аллах исраф эткенлерни севмез». (Араф суреси, 31)

Исрафнынъ харам олгъаныны ачыкъ-айдын бильдирген бу аетнинъ сонъундаки «Чюнки, Аллах исраф эткенлерни севмез» джумлеси мусульманлар ичюн гъает эмиетли бир тембиедир. Эльбетте, ич бир мусульман Аллахнынъ севмеген кимселерден олмагъа истемез.

АБДЕСТ НАСЫЛ АЛЫНА

 Башта бир, енълер тирсеклернинъ юкъарысына къадар къатлана. Мумкюн исе кыблагъа догъру отургъан алда абдест алмакъ яхшы. Сонъра «Ниет эттим Аллах ризасы ичюн абдест алмагъа» деп ниет этилир ве «Эузу билляхи минешшейтанир-раджим, бисмилляхиррахманиррахим» окъуныр.

КЪУРАН-Ы КЕРИМ АКЪКЪЫНДА БАЗЫ ХАДИСЛЕР

 Къуран окъумакънынъ фазилети акъкъында Пейгъамберимизнинъ мубарек сёзлери:

«Ичинъизден энъ хайырлынъыз, Къуранны огренген ве огреткендир». 

ХАБЕШИСТАН КЪЫРАЛЫ НЕДЖАШИЙНИНЪ МУСУЛЬМАНЛАРГЪА МУНАСЕБЕТИ

Меккели мушриклер, мусульманларнынъ Хабешистанда хошнутлыкъкъа къавушмасындан раатсыз олдылар. Оларны къайтарып кетирмек ичюн Хабеш къыралы Неджашиге бир чокъ эдиелернен эки эльчи ёлладылар. Эльчилер Неджашиден мусульманларны оларгъа теслим этип къайтармасыны истедилер. Христиан олгъан Неджаши, мусульманларны чагъырып Ислямиет акъкъында бильги алды. О, эр эки тарафны эшиткенден сонъра мусульманларны хакълы таныды ве эльчилер озь ниетлерине иришемеден Меккеге къайтмагъа меджбур олдылар.

БАШКЪА АЗАЛАРЫМЫЗНЫ ТЕРБИЕ ЭТМЕК ВЕ ТЮЗЕЛЬТМЕК

Тилимиз тышында башкъа азаларымызны да тербие этип, арекетлеримизни тюзельтмек, азаларымызны ахлякъ ольчюлерине коре къулланмакъ озюмизге нисбетен олгъан вазифелеримизден.