Динимиз исрафны ясакълай

 Хелял ве динимизнинъ изин берген ёллардан къазанмакъны эмир эткен Ислям, чалышып къазангъанларымызны исраф этмекни ве керексиз ерге масраф этмекни ясакълай. Къуран-ы Керимде Аллах шойле буюра:

 «Ашанъыз, ичинъиз, ама исраф этменъиз. Чюнки, Аллах исраф эткенлерни севмез». (Араф суреси, 31)

Исрафнынъ харам олгъаныны ачыкъ-айдын бильдирген бу аетнинъ сонъундаки «Чюнки, Аллах исраф эткенлерни севмез» джумлеси мусульманлар ичюн гъает эмиетли бир тембиедир. Эльбетте, ич бир мусульман Аллахнынъ севмеген кимселерден олмагъа истемез.

Динимиз, къызгъанчлыкътан да сакъынмамызны истей ве даима эсаплы олмамызны, яшайышымызда орта ве догъру бир ёл тутмамызны эмир эте.

 Къуръан-ы Керимде Аллахнынъ рахметини къазангъан яхшы къулларнынъ яшайыш шекили бу ёлдан кеткенлернинъ олгъаны шойле бильдириле:

«Олар ки, (малларыны) масраф эткенлери вакъыт не исраф этерлер, не де къызгъанчлыкъ япарлар, экиси арасында орта бир ёл тутарлар».(Фуркъан, 67)

 Корюне ки, динимиз бизге эм насыл къазанаджагъымызны, эм де насыл масраф этеджегимизни огрете. Бизим вазифемиз Юдже Раббимизнинъ эмирлерине, Севгили Пейгъамберимизнинъ тевсиелерине уйгъун оларакъ ашырылыкъкъа кетмейип, эсаплы ве мусавий бир шекильде аятымызны дюзгюнлемектен ибарет.

Къазангъаныны тёкюн-сачын эткен, къазангъанынен масраф эткенининъ эсбыны бильмеген, къазангъанындан даа чокъ масраф япкъан инсан, истеген аят севиесине етишемез ве бойле бир къорантада сеадет олмаз. Малымызны, парамызны озь ихтияджларымиз ве джемиетнинъ файдасы ичюн къулланмамыз керек.

Бир къоранта ичюн вазиет бойле олгъаны киби, миллет ичюн де айныдыр. Исраф – миллетлернинъ юкселювине маниадыр, джемиет ве азаларыны фукъареликке алып барыр ве эмеклерининъ бошкъа кетмесине себеп олур.

Ветанымызда темель ашымыз олгъан отьмекке нисбетен сайгъысызлыкъ япмакъ ве оны чёплюкке атып исраф этмек пек буюк дереджеде олгъаны эр биримизни тюшюнджеге далдыра. Аслында чёплюкке атылгъан тек отьмек дегиль. Чёплюкке атылгъан ишчининъ алын тери, богъдайны отьмек алына кетирмек ичюн чалышкъанларнынъ эмеги ве оны сатып алгъаннынъ парасы.

Пейгъамбер Эфендимиз отьмекке урьмет косьтерильмесини эмир эте.

 Отьмекни чёплюкке атмакънен эм Пейгъамберимизнинъ тевсиесине уймагъан, эм де отьмекке урьметсизлик япкъан олурмыз.

Табакъкъа ашамагъа истегенинъден чокъ аш къойып битирмемек, ихтиядж олмадан чыракъны якъмакъ, чешмеден сувны бошуна акъытмакъ исрафтыр. Ич кимсенинъ буларны эсапсыз къулланып исраф этмеге хакъкъы ёкъ.

Вакъытны бошкъа кечирмек де - исраф. Озюнден варлыкълы кимселер киби олмагъа истеп, уджуз эшясыны атып пааллысындан алмакъ, эр кунь денъишкен модадан артта къалмайым деп борджгъа кирмек де - исраф. Булар динимизнинъ икътисатлы яшамакъ ичюн бельгилеген къаиделерине терс тюшкен, ичтимаий мусавийликни бозгъан ве экономиканы батыргъан арекетлер.

Юксельген миллетлер - турмадан чалышкъан ве чалышып къазангъаныны ерли еринде масраф этмеге бильген, исрафтан къачкъан миллетлердир.

Имкянларымызны, вакътымызны, къазанчымызны, ер асты ве ер устю зенгинликлеримизни икътисатлы бир шекильде къулланмалы, саип олгъанымыз ниметлернинъ къыйметини яхшы бильмели, исрафтан, тёкюн-сачын япмакътан сакъынмалымыз. Бойле япсакъ миллет оларакъ юксельген девлетлернинъ севиесине етише билирмиз.

Пейгъамбер Эфендимиз -саллаллаху алейхи ве селлем-: «Икътисатлы олгъан - фукъаре олмаз» (Кешфуль Хафа, дж. 2, с. 189) буюрып, бизге аятымызда риает этмемиз керек олгъан эмиетли бир къаидени огрете. Исрафнынъ зарарыны ялынъыз дюнья аятымызда кореджекмиз деп тюшюнмейик.

 Омрюни ве зенгинлигини яхшы ёлда къулланмагъанлардан Къыямет кунюнде буларнынъ эсабы сораладжакъ.

Пейгъамберимиз шойле буюра: «Къыямет кунюнде инсан, дёрт шейден эсапкъа чекильмеден Аллахнынъ узурындан кетмез:
 1. Омрюни къаерде кечиргенинден; 
2. Ильминен насыл амель эткенинден; 
3. Малыны къаерден къазанып, къаерге масраф эткенинден; 
4. Беденини къаерде ипраткъанындан». (Тирмизи)