ФЕТРЕТ ДЕВРИ

 Алякъ суресининъ ильк беш аети энгенден сонъра вахий бир муддет кесиле. Джебраиль(с.а.) кельмей эди. Арадан кечкен бу муддет, Хазрети Мухаммед -саллаллаху алейхи ве селлем-нинъ вахий къаршыламагъа яхшыджа азырланмасы ичюн эди. Акъикъатен Пейгъамберимиз -саллаллаху алейхи ве селлем- иляхий вахийнинъ текрар кельмесини бутюн гонъюлинен истеген ве оны къабул этмеге азыр алгъа кельген эди.

Аллахкъа, Пейгъамберге ве Къурангъа нисбетен вазифелеримиз

а. Аллахкъа нисбетен вазифелеримиз.

Бизни ёкътан бар эткен, мукеммель азаларнен донаткъан, дюньяда олгъан эр шейни бизим файдаланмамыз ичюн яраткъан Аллахтыр. Инсангъа берильген бу устюн хусусиетлер башкъа ич бир джанлыгъа берильмеген. Бу къадар яхшылыкъларгъа нисбетен япмамыз керек олгъан базы вазифелер бар.

МУКЕЛЛЕФНЕН АЛЯКЪАЛЫ УКЮМЛЕР

 Мукеллефнен алякъалы укюмлер секиздир. Буларгъа Эфал-и Мукеллефин деп айтыла:

1. Фарз 

Динимизде япылмасы кесинликнен эмир этильген шейге фарз дейиле. Намаз къылмакъ, ораза тутмакъ ве зекят бермек киби. Фарзнынъ укюми: фарз олгъан вазифелерни беджерген кимсе боюн-борджуны япкъан ве савап къазангъан олур.

ИЛЯХИЙ КИТАПЛАР ВЕ САИФЕЛЕР

 Иманнынъ алты шартындан учюнджиси – Аллахнынъ китапларына инанмакъ. Юдже Аллах, къулларына пейгъамберлер вастасынен китаплар ёллагъан. Бу китапларда, Аллахнынъ эмирлери ве ясакълары бильдирильген, къулларынынъ беджермелери керек олгъан вазифелер огретильген, дюнья ве ахыретте бахтлы олмакънынъ ёллары косьтерильген.

ИЛЬК ВАХИЙ (М.610)

Хазрети Мухаммед -саллаллаху алейхи ве селлем- 40 яшына кельгенде, онда базы денъишмелер олмагъа башлай. Янына ихтияджларыны алып Мекке якъынында ерлешкен Нур дагъындаки Хира магъарасына бара, бу ерде ялынъыз куньлердже къала, кяинатны яраткъан Аллахнынъ буюклигини тюшюне эди. Тюшюнде не корьсе корьгенлерининъ айнысы чыкъа эди. Кимсенинъ корьмеген ве бильмеген бир чокъ акъикъатларны ап-ачыкъ коре эди. Бу ал 6 ай къадар девам эте. Юдже Аллах оны тербие этип, пейгъамберликке азырлай эди.

Cemaatnen ibadet etüvniñ emiyeti

АХЛЯКЪИЙ ВАЗИФЕЛЕРИМИЗ

 Ислям дининде ахлякъий вазифелер беш къысымдыр:

1. Аллахкъа, Пейгъамберге ве Къурангъа нисбетен вазифелеримиз.

2. Озь шахсымызгъа нисбетен вазифелеримиз.

3. Къорантамызгъа нисбетен вазифелеримиз.

4. Ветан ве миллетимизге нисбетен вазифелеримиз.

 5. Бутюн инсанларгъа нисбетен вазифелеримиз.

МУКЕЛЛЕФ ДЕП КИМГЕ АЙТЫЛА

Пишкинлик чагъына кельген (акъыл-балигъ олгъан), акъылы еринде олгъан инсанларгъа мукеллеф дейилир.

Мукеллеф диннинъ эмирлерини япмакъ ве ясакъларындан сакъынмакънен месульдир. Мукеллеф олмакъ ичюн инсанда эки шартнынъ  булунмасы керек;

ВАХИЙНИНЪ ЧЕШИТЛЕРИ

1. Садыкъ тюш: Аллах тилегени бильгилерни догъру бир тюшнен пейгъамберлерине бильдирген. Пейгъамберимизге вахий ильк башында бу шекильде кельмеге башлай. Тюшюнде корьген шейлер бир тамам мейдангъа келе ве олгъаны киби керчеклеше эди.

ХАЗРЕТИ МУХАММЕДНИНЪ -саллаллаху алейхи ве селлем КЯБЕНИНЪ ТАМИРИ ЭСНАСЫНДАКИ АКЕМЛИГИ

Базы ерлери кучьлю сель нетиджесинде йыкъылгъан Кябени Меккелилер тамир этмеге башладылар. Диварлар юкселип‚ сыра «Хаджару’ль- Эсвед» ады берильген мукъаддес къара ташны, Кябе диварындаки ерине къоймагъа кельгенде, эр къабиле бу шерефни къазанмакъ истеди. Атта араларында анълашмамазлыкъ ве къавгъа чыкъты. Сонъунда керчектен ишанчлы ве догъру бир инсан оларакъ танылгъан Хазрети Мухаммед -саллаллаху алейхи ве селлем-ни акем япмагъа ве онынъ береджеги укюмге разы олмагъа къарар бердилер.